27 de novembro de 2018

Bótalle unha ollada (1)

Plásticos. Un idilio tóxico / Susan Freinkel.



Referencias:
de Gabriela A. Vázquez Rodríguez: "El libro de Susan Freinkel, Plástico – Un idilio tóxico (Tusquets Editores, México, 2012), sigue con esta tradición y cuenta el romance que la humanidad mantiene con los plásticos desde la invención del celuloide (en 1869) hasta la actualidad. Esta periodista estadounidense se valió de una investigación sólida, enriquecida con numerosas anécdotas y entrevistas, que presenta de una manera amena y fluida para un público amplio y no forzosamente interesado en temas ecológicos.
/.../
La autora usa como pretexto ocho artículos que nos son familiares –el peine, la silla, el frisbee, la bolsa de perfusión intravenosa, el encendedor desechable, la bolsa del supermercado, el envase de bebidas y la tarjeta de crédito– para exponer la historia de los plásticos con todos sus claroscuros. Así, la autora inicia el relato con el celuloide, cuya síntesis fue impulsada por la necesidad de encontrar sustitutos de materiales naturales como el marfil o el carey, codiciados para la manufactura de objetos populares hacia finales del siglo XIX tales como las bolas de billar, las peinetas femeninas y, en general, los artículos de tocador. Como suele suceder al inicio de los idilios, la humanidad rebosaba de optimismo al conocer a los plásticos, que de inmediato fueron considerados una versión mejorada de los materiales naturales. Todavía hacia 1945, los plásticos eran vistos como el material con el que se construiría el mundo colorido e incorrosible del futuro: un mundo en el que las naciones serían independientes de la distribución azarosa de los recursos naturales." [ler máis...]

25 de novembro de 2018

Astronomía na aula. XXXI Congreso ENCIGA [1]

O XXXI congreso de ENCIGA animounos a compartir algunhas das actividades e exposicións que fomos confeccionando desde que puxemos a andar o Toc-toc. Irémolas lembrando estes días, acompañadas do texto publicado no programa do Congreso.
Polo demais, o noso agradecemento a todos os participantes, relatores e conferenciantes, á dirección de ENCIGA e a Paulino, o seu presidente. Para as compañeiras que toman o relevo: moitos ánimos.







" A Axencia Espacial Europea, a través de ESA Education, ofrece numerosos recursos e diversas actividades de formación para profesorado de primaria e de secundaria, cos que pretende achegar a astronomía e a investigación espacial ás aulas. 

Tras participar no ESA Summer Teachers Workshop de 2015 xurdiu a idea – xa compartida no XXVIII congreso ENCIGA celebrado en Sarria -  de realizar este proxecto co alumnado da materia de Cultura Científica de 1º de bacharelato no curso 2015/2016  no marco das actividades do 50 cabodano de don Ramón Aller.
Nesta exposición resúmense os dous traballos realizados: modelo dun sistema binario e  demostración experimental da segunda lei de Kepler. Ambos os proxectos consistiron nunha pequena demostración experimental que serviu de pretexto para realizar unha indagación na Internet e en bibliografía especializada, así como para elaborar vídeos con Camtasia Studio e pósters en formato dixital co software Open Office Draw. Incidiuse na importancia de citar as fontes empregadas así como a autoría das imaxes.
Empregáronse aproximadamente dez sesións de clase, dúas para o traballo experimental e oito para a busca de información e elaboración de materiais. Dado que as sesións se impartiron no laboratorio e na aula de informática, a avaliación do proxecto, que resultou moi satisfactoria, puido realizarse ao longo de todo proceso".
Boletín das Ciencias,86, 23. Reboiro López, Ana

13 de novembro de 2018

Con B de ciencia (5): La historia en cómic de la cerveza.

Mergullarse na historia da cervexa é -traducindo a páxina 169- "mergullarse de cheo nas infinitas e cambiantes correntes das forzas agrícolas, climáticas, sociais, relixiosas, económicas, xeográficas, científicas e ideolóxicas".

A BD que nos ocupa responde con rigor e amenidade á esixencia da divulgación histórica e, como tal, a unha parte importante da historia científica. A auga e o cereal están na base da alimentación humana. A súa produción, transformación e conservación evolucionan conforme avanzan a experiencia, a experimentación, o coñecemento...

Percorrer a historia da cervexa sérvenos para ver como o vai nacendo o saber científico arredor dun produto básico e como a ciencia permite explicar e mellorar o produto. O que antes só se podía explicar pola maxia e/ou a relixión (quen convertía o cereal e a auga nun nutritivo e saboroso líquido?), pouco e pouco, vai desvelando os seus segredos para que a humanidade poida controlar e optimizar ese proceso.

As infusións, as bacterias, o lévedo, o lúpulo, a fermentación, o alcol... A ciencia explícaos e esta BD explica esa ciencia (e moitas cousas máis).

HENNESSEY, Jonathan, SMITH, Mike & McCONNELL, Aaron (2017): La historia en cómic de la cerveza : la bebida favorita del mundo desde el 7000 a.C. hasta la revolución de la cerveza artesanal hoy en día. Principal de los Libros. Mallorca.

7 de novembro de 2018

A Marela do 50º de D. Ramón M. Aller

Co gallo da celebración no noso centro do XXXI Congreso Enciga, volvemos imprimir o número 20 d’A Marela Tarabela. Está dedicado ás actividades realizadas con motivo do 50 aniversario do falecemento de don Ramón Mª Aller Ulloa.
Pódese ler ou baixar en PDF premendo aquí.

Tamén se lle pode botar unha ollada ao primeiro que elaboramos sobre D. Ramón. Fora en 2009, con ocasión do Ano internacional da astronomía.